Zator
Położenie:
Gmina Zator położona jest w zachodniej Małopolsce, 46 kilometrów na zachód od Krakowa, 50 kilometrów na wschód od Bielska – Białej, 48 kilometrów od Katowic. W bliskim sąsiedztwie znajdują się też Oświęcim (17 km), Chrzanów (18 km), Wadowice (15 km), Andrychów (17 km).
Walory gminy:
Cisza, spokój, dużo zieleni, stosunkowo czyste i rybne wody Skawy, zrekultywowane i zarybione wyrobiska poeksploatacyjne, dobry dojazd koleją i autobusami sprawiły, że Zator stał się miejscowością atrakcyjną, zwłaszcza na wypoczynek sobotnio- niedzielny dla mieszkańców Śląska i Krakowa. Atrakcyjności terenom zatorszczyzny dodają cenne zabytki oraz liczne stawy rybne tzw. „Żabi Kraj”.
Trasy spacerowe nad Skawą wzdłuż zielonych zarośli wiklinowych i stawów z kępami tataraku i sitowia oraz licznymi siedliskami ptactwa wodnego m.in. czapli, łabędzi, kormoranów, są ulubionym miejscem spacerów nie tylko mieszkańców ale i przyjezdnych szukających ciszy i kontaktów z przyrodą. Zrekultywowane wyrobiska po eksploatacji kruszywa, zarybione staraniem członków PZW i Zatorskiego Towarzystwa Wędkarskiego przyciągają amatorów kąpieli i wędkowania. Podejmując decyzję o zamieszkaniu tutaj, można zrealizować marzenie o pięknym domu z ogrodem. Jeszcze wiele miejsc w Zatorze czeka na zagospodarowanie.
Dane liczbowe:
- Powierzchnia gminy Zator – 51 km2, w tym miasto Zator -11,5 km2
- Liczba mieszkańców gminy – ok. 9 tyś. w tym miasto Zator – ok. 4 tyś.
- W skład gminy Zator wchodzi 9 wsi sołeckich – Graboszyce, Grodzisko, Laskowa, Łowiczki, Palczowice, Podolsze, Rudze, Smolice, Trzebieńczyce.
Niektóre obiekty zabytkowe miasta:
- Kościół Parafialny pw. św. Wojciecha i św. Jerzego z 1393 r. – Gotyk z elementami neogotyku. Zabytek kl. l kilkakrotnie restaurowany, ostatnio w latach 1959-73 z częściową przebudową wnętrza. Wewnątrz kościoła liczne pamiątki. Obok kościoła grobowiec księżnej Apolonii Poniatowskiej, właścicielki dóbr zatorskich w XVIII/XIXw. W krypcie pod kościołem spoczywają kolatorzy zatorskiej świątyni m. in. Anna z Tyszkiewiczów Potocka – Wąsowiczowa i jej mąż gen. St. Wąsowicz adiutant Napoleona l, oraz Maurycy i Ludwika Potoccy.
- Zamek – pierwotnie o cechach obronnych, książęcy z 1445r. Zabytek kl. l w późniejszym okresie przebudowany na rezydencję magnacką. Gruntownie odrestaurowany przez Potockich w 1836r. wg. projektu F. M. Lanciego, następnie po wojnie w latach 1960-70. Pięknie zdobione wnętrza sal na parterze udostępnione zwiedzającym po uprzedniej zgodzie zarządcy obiektu
- Relikty fortyfikacji miejskich – zachowane fragmenty średniowiecznych obwarowań miejskich w zachodniej części miasta.
- Kompleksy stawów rybnych o średniowiecznej genezie.
- Cmentarz komunalny z 1784r.
- Cmentarz żydowski z pół. XIX w.
- Aleja lipowa – pomnik przyrody.
- Folwark „Podlipki”.
- Figury i krzyże przydrożne.